Ga naar de inhoud

Jouw voorkeur, jouw perceptie

Zowel in de professionele selectie van mensen als in het werken met teams gaat het vaak over het beeld dat iemand oproept. Of is het het beeld dat je zelf hebt? Beide zijn waar, want beide worden bepaald door de stijl voorkeur.

In de column van Ewald Theunisse op BNR over Stijlvoorkeur beschrijft hij treffend wat het betekent als je selecteert op het gebied van competenties en ervaring. Want een zeer goede kandidaat blijkt geheel niet in het benodigde team te passen. Het weggooien van tijd, geld en energie, voor zowel de werknemer als de werkgever. Tijd dus om niet aan te komen als sollicitant met je CV (ook wel een beetje). Nee breng een profielschets van je persoonlijke voorkeuren mee. Een profiel waaruit blijkt wat je inspireert (dus motiveert) en in welke omgeving (zowel aansturing als team) je het beste tot je recht komt. Wat is de reden dat je dit als sollicitant zou doen? Heel simpel daar je dan geen schaarse tijd in je carrierepad verliest. Dus een gewin voor jezelf.

Alleen hoe zit het nu met perceptie en voorkeuren? Wanneer je van de theorie van Carl Gustav Jung uitgaat dan betekent het dat hij uitgaat van drie lagen: het bewustzijn, het persoonlijke onderbewustzijn en het collectieve onderbewustzijn. Het vormt  een persona (ook wel masker) dat uit een complex systeem van relaties bestaat tussen het individuele bewustzijn en de omgeving. Hetgeen een masker vormt om enerzijds een impressie te maken op andere en anderzijds het behouden van de natuurlijke eigen persoon. Hierin onderscheid Jung vier psychologische types: voelen versus denken en intuïtie versus waarnemen. Wanneer je dit combineert met de twee houdingen extravert versus introvert kun je een profielschets van iemand maken. Staat die schets vast? Nee, je vormt je en daarnaast maakt het uit in welke situatie je bevindt. Dus zaak dit goed te laten doen.

Goed een heel betoog en theorie. Echter wat nu te doen? Verdiep je eens in de drie lagen van communicatie:

  1. Mijn communicatie
  2. De communicatie van de andere
  3. Onze communicatie

De eerste laag zorgt ervoor dat je meer over jezelf leert. Op welke wijze uit je je. Een voorbeeld is “Ik voel dat het niet goed is” versus “Ik zie dat het er 10 zijn en dat we het niet moeten doen” . De eerste vanuit gevoel, de ander vanuit een waarneming om te komen tot een beslissing. Wanneer je je verdiept in de manier van praten (de woorden voelen en zien zijn in het voorbeeld voor mij daarin de signaalwoorden) kun je op een snellere wijze tot elkaar komen. Immers de stijlvoorkeur geeft weer hoe jij communiceert. Dus eerst bewustzijn van je eigen communicatie.

Wanneer je naar de tweede laag gaat zul je merken dat, nadat je eerst zelf hebt geleerd om je eigen voorkeur te herkennen, je de voorkeuren van andere leert inschatten. Daarmee kun je veel. Immers als je sneller, concreter, persoonlijker en betrokken wilt communiceren dien je die woorden te gebruiken die bij een ander fijn overkomen. Iemand met een grote voorkeur voor voelen en extravert is, is zeer gevoelig voor het feit dat je hem of haar teleurstelt. Zeg dus niet je hebt je resultaten niet gehaald, maar jij stelt me teleur. Iemand met een voorkeur voor introversie en denken zal het over algemeen fijner vinden als je in feitelijkheden spreekt.

De derde laag betekent dat je het als team goed bekijkt. Immers dezelfde taal spreken zorgt wederom voor sneller, concretere, persoonlijkere en betrokken mensen en communicatie. Een team inspanning is daarin dan ook noodzakelijk.

Een belangrijke noot is dat als je vanuit je eigen voorkeur praat je altijd je eigen perceptie meegeeft. Maar vooral ook op die wijze zal waarnemen. Ook Edward de Bono met de 6 denk hoeden doorbreekt dat door het vanuit andere perspectieven te zien. Jezelf trainen om verder te kijken dan jouw perceptie, je blinde vlekken op te zoeken, zijn daarin noodzakelijk.

Wat kun je er aan doen? 

Verdiep je in stijlvoorkeuren. Hiervoor zijn diverse modellen en middelen zoals DISC, MBTI en Insights Discovery. Zelf ben in geaccrediteerd Practitioner van Insights Discovery wil je er een keer over spreken of meer weten, laat het dan gerust weten of kijk op de website van Manageble onder (team)ontwikkeling met Insights Discovery.